👩⚖️ حقوق زن در ازدواج 👩⚖️
نفقه
نفقه به معنای تأمین نیازهای ضروری زندگی است. بر اساس ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی، نفقه زوجه شامل تمام نیازهای متناسب با زن است.
این نیازها شامل مسکن، پوشاک، غذا، اثاثیه منزل، هزینه‌های درمان و حتی خادم می‌شود (البته در صورتی که زن عادت به داشتن خادم داشته باشد یا به دلیل بیماری به آن نیاز داشته باشد).
این موارد در قانون به عنوان مثال ذکر شده‌اند و حصری نیستند. قاعده کلی این است که حقوق زن در ازدواج شامل تمام نیازهای متناسب با زن است.
آیا می‌توان در عقد نکاح دائم شرط کرد که به زن نفقه تعلق نمی‌گیرد؟
در این مورد بین فقها و حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد. اما به نظر می‌رسد که نفقه مقتضای ذات عقد نکاح دائم نباشد و نتوان خلاف آن شرط کرد.
به عبارت دیگر، نفقه مقتضای اطلاق عقد نکاح دائم به شمار می‌رود و زوجین می‌توانند در ضمن عقد در این خصوص با تراضی و توافق تصمیم‌گیری کنند.
هزینه‌های درمان زن در ازدواج
به نظر می‌رسد که هزینه‌های درمان زن در ازدواج که در قانون از موارد نفقه شمرده شده است شامل هزینه‌های درمان متعارف می‌باشد.
اگر زن دچار بیماری صعب‌العلاج یا خاصی شده باشد که هزینه‌های گزاف داشته باشد، وجوبی برای پرداخت آن‌ها برای شوهر نیست. در این موارد، قاضی رسیدگی‌کننده پرونده نفقه با توجه به قانون، شرع و اوضاع و احوال زوجین و وضعیت مالی آن‌ها تصمیم متقضی را اتخاذ خواهد کرد.
رابطه تمکین و نفقه در ازدواج
بر اساس ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی، اگر زن بدون مانع شرعی از ادای وظایف امتناع کند یا به عبارت دیگر تمکین نکند، مستحق حق خود نخواهد بود.
تمکین چیست؟
تمکین به معنای اطاعت و فرمانبرداری زوجه از شوهر در اموری است که شرعاً بر او واجب است.
این امور شامل موارد زیر است:
- سکونت در منزل شوهر
- انجام وظایف زناشویی
- اطاعت از دستورات شوهر در امور غیرمنافی عفت و اخلاق
تمکین به این معنی است که زوجه باید در منزل مشترک که شوهر اختیار کرده است سکنی گزیند و از شوهر در انجام وظایف خاص زناشویی اطاعت کند. زنی که عمدا و بدون عذر قانونی و شرعی تمکین نکند، ناشزه گفته می شود.
🌺 در دوران عقد نفقه چیست و چگونه است؟
اگر زوجین بعد از عقد نکاح دائم بر سر موعد مراسم عروسی و زندگی مشترک توافق کرده باشند، رویه قضایی بر این است که در این دوران تا زمان موعد شروع زندگی مشترک به زوجه نفقه تعلق نمی گیرد. اما اگر زوج، زوجه را بلاتکلیف رها کند و اقدامی برای شروع زندگی پس از آن تاریخ نکند، زوجه می تواند مطالبه نفقه کند.
📚 حقوق زوجه در قانون مدنی ایران 📚
🌺 نفقه چیست و چه چیزهایی شامل آن می شود؟
بر طبق ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی، نفقه شامل همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن می شود. این نیازها می توانند شامل مسکن، پوشاک، غذا، اثاثیه منزل، هزینه های درمان و حتی خادم باشند. البته این در صورتی است که زن عادت به داشتن خادم داشته باشد و یا به واسطه مریضی نیاز به آن داشته باشد.
🌺 آیا می توان در عقد نکاح دائم شرط مرد که به زن نفقه تعلق نمی گیرد؟
در این خصوص بین فقها و حقوقدانان اختلاف نظر است. ولی به نظر می رسد نفقه مقتضای ذات عقد نکاح دائم نباشد که نتوان خلاف آن شرط کرد. به اصطلاح حقوقی، نفقه مقتضای اطلاق عقد نکاح دائم به شمار می رود و بدیهی است که زوجین می توانند در ضمن عقد در این خصوص با تراضی و توافق تصمیم گیری کنند.
🌺 هزینه های درمان زوجه که جزء نفقه است تا چه میزان بر عهده مرد است؟
به نظر می رسد هزینه های درمان زوجه که در قانون از موارد نفقه شمرده شده است شامل هزینه های درمان متعارف می باشد. اگر زوجه دچار بیماری صعب العلاج یا خاصی شده باشد که هزینه های گزاف داشته باشد، وجوبی برای پرداخت آن ها برای شوهر نیست.
🌺 رابطه تمکین و نفقه چیست؟
بر طبق ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی، هرگاه زن بدون مانع شروع از ادای وظایف امتناع کند، در واقع تمکین نکند، مستحق حق خود نخواهد بود.
حقوق زن در ازدواج
نفقه
در دوران عقد، زن مستحق نفقه نیست. مگر اینکه زوجین در ضمن عقد شرط کرده باشند که در این دوران نیز نفقه به زن تعلق بگیرد.
میزان نفقه با توجه به نیازهای زن و شأن او تعیین می‌شود. نیازهای زن شامل مسکن، پوشاک، غذا، اثاثیه منزل، هزینه‌های درمان و… است.
اگر زن به دلیلی از قبیل خشونت یا فقر از زندگی مشترک با شوهر خود امتناع کند، نفقه به او تعلق نمی‌گیرد.
زن می‌تواند برای مطالبه نفقه به دادگاه خانواده مراجعه کند. اگر میزان نفقه کمتر از ۲۰ میلیون تومان باشد، پرونده در شورای حل اختلاف رسیدگی می‌شود. در غیر این صورت، پرونده در دادگاه خانواده رسیدگی خواهد شد.
حقوق دیگر زن در ازدواج
در صورت طلاق، حق حضانت فرزندان با مادر است. مگر اینکه دادگاه تشخیص دهد که حضانت فرزند برای مصلحت فرزند با پدر باشد.
زن از شوهر خود ارث می‌برد. میزان ارث زن از شوهر خود، نصف میزان ارث مرد از زن است.
زن در ازدواج نیز حق اشتغال دارد. او می‌تواند در خارج از منزل کار کند و درآمد کسب کند.
نتیجه‌گیری
زن در ازدواج دارای حقوق متعددی است. این حقوق باید توسط مرد رعایت شود.
